သိကၡာက်င့္သုံး က်ိဳးမဆုံး

ျမတ္စြာဗုဒၶ၊ သမဏ၏
ေလာကအတြင္း၊ ထြန္းေပၚျခင္းကား၊
၀ဋ္တြင္းလည္ပတ္၊ ခ်ားရဟတ္၀ယ္၊
တြယ္ကပ္ေနၾက၊ မ်ားသတၱကုိ
ကယ္မထုတ္ေဆာင္၊ ငါးေဘာင္ခတ္ရံ
ျပည္နိဗၺာန္သုိ႔၊ အမွန္မကြာ၊ ပို႔ဖုိ႔သာတည္း။

ရံကာ ငါးရပ္၊ ေခၚဆုိအပ္ရာ၊ ထုိအရာကား
ကံသာမူ၊ အရင္းစ၍
ႏွစ္၀ရုပ္နာမ္၊ ေ၀ဘန္ပိုင္းျဖတ္
ေၾကာင္းက်ိဳးတတ္သိ၊ ခြဲျခမ္းဘိလ်က္
ဆယ္ခ်က္ဉာဏ္ျဖင္၊ မဂ္ဖုိလ္၀င္လာ
သမၼာအျမင္၊ တံတုိင္းပင္တည္း။

တံတုိင္းငါးထပ္၊ ကာရံပတ္သည့္
အျမတ္နိဗၺာန္၊ ေရာက္ေၾကာင္းမွန္မွာ
သုံးတန္သိကၡာ၊ က်င့္ဓမၼာတည္း။

ဓမၼာသုံးတန္၊ အက်င့္မွန္ကုိ
ပုံမွန္အားထုတ္၊ လြန္ၾကိဳးကုတ္ေသာ္
ေလာကုတ္သုခ၊ မရကလည္း
ေသာကေႏွာင္ေဗြ၊ ပရိေဒဟု
ေခၚေလငိုေၾကြး၊ ဆင္းရဲေဘးမွ
ထြက္ေရးလြတ္ေျမာက္၊ ခ်မ္းသာေရာက္လ်က္၊
မ်က္ေမွာက္ဘ၀၊ ႏွစ္ကိုယ္စိတ္
လွ်ံဖိတ္သုခ၊ အ၀၀ကို
မုခ်မွန္စြာ၊ ရမည္သာသည္
သိကၡာက်င့္သုံး အက်ိဳးတည္း။

သုႆာန္ စည္ျခင္းအေၾကာင္းရင္း

အစြန္းႏွစ္ခု၊ လက္ကိုင္ျပဳေသာ္၊ ပြားမႈခႏၶာ၊ သုသာန္မွာလွ်င္၊ မသာေကာင္ပုတ္၊ တုိးကားျမွဳပ္ရ။ အရႈပ္မွန္စြာ၊ ထိုခႏၶာကို၊ စြဲလာသမုတ္၊ ဒိ႒ိျပဳတ္ေသာ္၊ အပုတ္ျမွဳပ္ရာ၊ သုသာန္မွာကား၊ ေျခာက္ကာ ခန္းကာ၊ ေနေတာ့မည္။

''အပ္ခ်ဳပ္သမား သတိထား"

အစြန္းႏွစ္ျဖာ၊ ခ်ဳပ္စပ္ရာကို၊ တတ္သိလိမၼာ၊ ဖယ္ေရွာင္ခြါၿပီး၊ လယ္မွာ မထိ၊ မကပ္ၿငိက၊ မဟာပုရိ၊ ျမတ္ဘိ ေယာက္်ား၊ ထုိလူသားသည္၊ ခ်ဳပ္ထားအပ္ရာ၊ ထိုအရာကို၊ မကြာယခု၊ ဖယ္ေရွာင္ျပဳသည္၊ ၿငိမ္းမႈၿငိမ္းရာတည္း။
အစြန္ႏွစ္ျဖာ၊ ဟူသည္မွာ၊ ယခုဘ၀ႏွင့္ ေနာက္ဘ၀ပါ။
အပ္ခ်ဳပ္သမား၊ ဟူသည္ကား၊ လုိလားတပ္မႈ၊ ရာဂစုတည္း။

တရားခံအစစ္

ခ်စ္ခင္ ျမတ္ႏိုးတြယ္တာမႈေၾကာင့္
စုိးရိမ္ ေၾကာင့္ၾကျခင္း ျဖစ္ရ၏။
ခ်စ္ခင္ ျမတ္ႏိုးတြယ္တာမႈေၾကာင့္
ေၾကာက္လန္႔ျခင္း ျဖစ္ရ၏။
ခ်စ္ခင္ ျမတ္ႏိုးတြယ္တာမႈကင္းေသာသူမွာ
စုိးရိမ္ ေၾကာင့္ၾကျခင္း မရွိ။
ေၾကာက္လန္႔ျခင္း အဘယ္မွာ ရွိေတာ့မည္နည္း။

From affection springs grief,
from affection springs fear.
From him who is wholly free
from affection
there is no grief,
whence then fear?

အတၲာနေမ၀ ပဌမံ

အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ေကာင္းေသာအလုပ္တစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။ အမ်ားအက်ိဳး ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ မိမိဘ၀ကို ျမွဳပ္ႏွံထားေသာ သူသည္ ျမင့္ျမတ္ေသာသူ ျဖစ္သည္။ သိုု႔ေသာ္ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ မိမိ၏ အရည္အခ်င္းကို ဦးစြာ ျပည့္စုံေစရန္ က်ိဳးစားရမည္သာ ျဖစ္သည္။

မဂၤလာဟူသည္

မဂၤလာဟူသည္ က်က္သေရအေပါင္းႏွင့္ ျပည့္စုံျခင္းဟု အက်ဥ္းအားျဖင့္ ဆိုသည္။ မေကာင္းေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို ပယ္ဖ်က္ ႏွိမ္နင္းျခင္းသည္ မဂၤလာျဖစ္သည္။ မိမိကိုယ္တိုင္ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ မေကာင္းေသာအရာတို႕မရွိျခင္း၊ ေကာင္းေသာအရာတို႔ႏွင့္ ျပည့္စုံေနျခင္းသည္ မဂၤလာရွိျခင္းျဖစ္သည္။ မဂၤလာရွိဘို႕အတြက္ မိမိကိုယ္တိုင္သာ လုပ္ယူရမည္ျဖစ္သည္။ မဂၤလာရွိျခင္းကို တစ္းပါးသူ ဖန္တီးလို႕မရေပ။ ကိုယ္တိုင္က ေကာင္းေသာလုပ္ကိုလုပ္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာေျပာဆိုျခင္းႏွင့္ ေကာင္းေသာအၾကံအစီတို႔ကို ၾကံစီျခင္းရွိမွသာ မဂၤလာ ရွိမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔သို႔ မဂၤလာရွိဘို႕အတြက္ ဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ၃၈-ျဖာမဂၤလာတရားေတာ္မ်ားကို လိုက္နာျပဳက်င့္ ေျပာဆိုၾကံစီရမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။